Griekse taal en cultuur
Naast Latijn volgen de leerlingen vanaf leerjaar 2 ook het vak Grieks. Het gaat daarbij niet om de taal die vandaag de dag in Griekenland wordt gesproken, maar om de voorloper daarvan: het oud-Grieks zoals dat ca. 2500 jaar geleden werd gebruikt door grote schrijvers als Herodotos, Euripides en Plato.
Het Grieks onderscheidt zich van het Latijn door een ander alfabet. Het was bovendien een taal met een bijzonder rijke woordschat en bood volop mogelijkheden voor het uitdrukken van nieuwe begrippen of ideeën. En daar hebben de Griekse denkers en wetenschappers optimaal gebruik van gemaakt. Uiteindelijk zijn veel van deze woorden ook in het Nederlands terechtgekomen, zodat wij nog altijd spreken over bijvoorbeeld een methode, synthese of diagnose. Maar ook woorden als techniek, theater en gymnasium zijn oorspronkelijk Grieks.
Onderbouw
In de onderbouw maken we voor de lessen gebruik van de methode Pallas. Deze naam vormde de eretitel van de beschermgodin van een van de belangrijkste Griekse steden: Athene. De Grieken stelden zich haar voor als een uitermate slimme vrouw die niet alleen heel vaardig was in handwerk, maar zich ook bijzonder goed kon redden op het slagveld. Om die reden werd zij steevast uitgebeeld in volle wapenrusting. Volgens de Griekse mythologie zou zij zelfs met wapens en al uit het hoofd van haar vader Zeus geboren zijn! Overigens vormen ook dit soort verhalen een belangrijk onderdeel van de stof die wij behandelen.
Bovenbouw
In de bovenbouw lezen wij originele Griekse teksten. De Grieken waren geboren verhalenvertellers en in hun werken verwoorden zij vaak originele en inspirerende ideeën, die ons nog altijd een verrassende kijk op de wereld bieden.
Misschien wel de meest beroemde Griekse verteller was Homeros. Zijn gedichten Ilias en Odyssee vormen het begin van de Europese literatuur en beschrijven de daden van grote helden met klinkende namen als Achilles, Odysseus, Ajax of Hector. Maar Homeros geeft niet zo maar een opsomming van wat zij in de strijd bij Troje hebben gepresteerd. Met een ongekend scherpe blik presenteert hij ons de helden als echte mensen, die gedreven worden door emoties als liefde, woede of jaloezie en zich in hun handelen daardoor laten leiden. En mede daarom zijn zijn verhalen nog altijd bijzonder de moeite waard.
Naast Homeros komen ook toneeldichters aan bod. De Grieken zijn de uitvinders van wat wij nu nog altijd met een Grieks woord drama noemen (letterlijk: een handeling): in en rond hun steden bouwden zij indrukwekkende theaters, waar tijdens godsdienstige festivals toneelopvoeringen werden gehouden. En omdat de Grieken hielden van wedstrijden, beloonden zij op zo'n gelegenheid het beste toneelstuk met een prijs. Drie dichters die daarbij veel succes hadden, waren Aischylos, Sophokles en Euripides en een aantal van hun toneelstukken zijn bewaard gebleven. Doorgaans kozen zij voor een onderwerp uit de mythologie, bijvoorbeeld het verhaal van Oidipous (die per ongeluk met zijn moeder trouwde) of Medea (een toverheks die wordt verraden door haar man Jason en wraak neemt). En dat levert scherpe dialogen die ons nog altijd aan het denken zetten over ons eigen handelen.
Tijdens de studiereis naar Griekenland in klas 5 mag je een week lang van de klassieke cultuur genieten. Indien de gelegenheid zich voordoet, bezoek je relevante tentoonstellingen in musea, en je bezoekt natuurlijk het theater, voor bij voorkeur een (eventueel bewerkte) Griekse tragedie.