Schoolarchief

Schoolarchief voor de toekomst bewaard
 
Een school van meer dan een eeuw oud heeft recht van bestaan. Dat heeft de historie wel bewezen. Zo’n school heeft echter ook verplichtingen aan die geschiedenis. Het Gemeentelijk Gymnasium Hilversum liet in ruim honderd jaar veel sporen na. Eerst en vooral natuurlijk de leerlingen en docenten die hier hun plek vonden, evenals de eerste bebouwing van de school, het pand aan de Schuttersweg. Daarnaast verzamelde de school een ontstellend grote berg papier. Een kleine greep: notulen van vergaderende docenten, rapporten van leerlingen en correspondentie met de gemeente en andere partners.
 
In de oud papierbak? 
Lang niet al die sporen zijn blijvend. Het oude schoolpand is inmiddels geen Gymnasium meer en de oud-leerlingen vliegen ieder jaar weer uit. Zou op die manier ook jaarlijks de bezem door de papierwinkel gehaald moeten worden? Voor sommige stukken is dat inderdaad de beste oplossing. Niet alles heeft eeuwigheidswaarde, zoals de terugkerende rekeningen voor lesmateriaal of de kosten voor het herstel van een gesneuvelde ruit. Dat mag zonder pardon de oud papierbak in. Er zijn echter ook genoeg stukken die wel interessant zijn. Misschien nu nog niet, maar wel in de toekomst. Wie is er nu blijvend geïnteresseerd in het contract met een nieuwe wiskundedocent, het gewijzigde rooster voor komend jaar of de cijferlijst van het tweede kwartaal van een leerling uit 3D? Toch is het van belang dat deze vaak ogenschijnlijk gewone gegevens bewaard worden. Je ziet nu nog niet wat over – zeg: nog eens – honderd jaar interessant is.
 
Streekarchief
Gemeentelijk Gymnasium Hilversum heeft een groot deel van die historische papierwinkel overgedragen aan Streekarchief het Gooi en de Vechtstreek. Daar worden de stukken op de juiste wijze bewaard, zodat ze ook in de toekomst nog geraadpleegd kunnen worden. Het archief bewaart nu onder meer het Album discipulorum, het eerste leerlingenregister van de school. De 67 jongens en meisjes die in 1913 de school betraden, staan hierin vermeld met hun namen, geboorteplaatsen en geboortedata. In een ander register werden alle resultaten genoteerd. Welke cijfers haalden zij voor welke vakken? Kijk, en dan wordt zo’n cijferlijst opeens wel interessant. Al is het maar om te kunnen zien dat de zoon van de eerste rector zakte voor zijn eindexamen. Geen voorkeursbehandeling dus.
 
Goed en fout
 Sommige mappen lijken op het eerste gezicht saai, zoals een map vol correspondentie met de gemeente in 1945-1946. Hierbij gaat het echter over de afwikkeling na de Tweede Wereldoorlog. Wat moest de school doen met docenten die door de Duitse bezetter geschorst waren? En hoe om te gaan met beschuldigingen over docenten die juist iets te goed in de Duitse pas hadden meegelopen? Belangwekkende discussies dus over goed en fout in de schoolbanken.
Voor wie wil weten hoe de school in elkaar stak, zijn de notulen van de docentenvergaderingen een goudmijn. Die zijn niet over alle periodes bewaard, maar uit het begin van de jaren zeventig van de twintigste eeuw is een mooie serie overgeleverd. Interessant, omdat juist in die jaren het voortbestaan van het Gymnasium onder vuur lag. In deze notulen is te lezen hoe de docenten met die spanningen omgingen en hoe zij het bijltje er bijna bij neergooiden.
 
Ben je zelf al geschiedenis?
 Minder oud en minder controversieel zijn de vele foto’s van reizen en schoolfeesten die bewaard zijn gebleven. Ook deze afbeeldingen hebben een plek gevonden in het archief. Dat is goed nieuws, want daardoor zijn ze nu via internet te bekijken.
 
Kijken of je er misschien al tussen staat? Tik op www.gooienvechthistorisch.nl de knop Uw zoekvraag in, vul bij zoekwoorden ‘gymnasium’ in en dan komt een lijst met tientallen treffers tevoorschijn. Links kun je aanvinken welk type bron je wilt zien. Bij Beeldbank komen bijvoorbeeld bouwtekeningen en foto’s tevoorschijn, die je direct op het scherm kunt bekijken. Originele archiefstukken zijn in te zien in de studiezaal van het gemeentehuis, open op maandag en dinsdag van 9.00 tot 17.00 uur.
 
Meedoen
 Bijdragen aan de opbouw van dit historisch dossier van het Gemeentelijk Gymnasium Hilversum? Graag! Zo maken gemeente, school en leerlingen samen het plaatje compleet. Persoonlijk materiaal is eigenlijk altijd welkom, dat kan variëren van een handgeschreven verslag van de Romereis of een excursie naar Amsterdam tot beeldmateriaal van een Grote Avond. Bedenk bij foto’s dat de afbeeldingen van belang zijn, maar dat de verhalen erachter nog veel meer waard zijn. Degene die de foto’s jarenlang op zijn computer heeft bewaard, weet vaak nog precies wie er op afgebeeld staan. Dat is waardevolle informatie. Die gegevens zorgen ervoor dat een gewone foto van zes leerlingen voor de deur van het Gymnasium verandert in het persoonlijke verhaal van deze zes gymnasiasten. Ter lering, maar vooral ook ter vermaak van weer andere leerlingen die zichzelf of hun klasgenoten erop zullen herkennen. Wie vervolgens op een naam zoekt in het archief, zal ook die foto uit de krochten van het depot kunnen opdiepen. Zo wordt schatgraven naar de geschiedenis van het GGH steeds interessanter en lonender.
 
Materiaal dat geschikt lijkt voor Streekarchief het Gooi en de Vechtstreek kan aangeboden worden bij het archief of op school.
 
Streekarchief het Gooi en de Vechtstreek
Oude Enghweg 23
1217 JB Hilversum
 
Ingrid van der Vlis, auteur van ‘… ut semper sit in flore’. Honderd jaar Gemeentelijk Gymnasium Hilversum, 1913-2013